Blog

Ooit bevoer mijn lief de wereldzeeën: ruim twee keer de wereld rond op een vrachtschip. Hij was toen nog niet van mij, dus ik moet het hebben van de spaarzame foto’s uit die tijd: een blonde, blauwogige halfgod in de meest sexy overall die ik ooit heb gezien. Aan het einde van zijn opleiding liep de godenzoon zijn droomvrouw tegen het lijf (heel gewoon in een bruin café in de Achterhoek) en hing zijn zeemansbestaan per direct aan de wilgen. Verder dan de veerponten Vlissingen-Breskens en die naar de Waddeneilanden is hij niet meer geweest.

De ex-zeeman leidt zo’n voorbeeldig kuis en monogaam leven dat het bij tijd en wijle bijna beklemmend wordt. Voor zijn droomvrouw (want dat ben ik nog steeds) althans; hij vaart er wel bij. Een bezoekje aan de bioscoop is niet nodig: films kun je prima (en goedkoper) thuis bekijken. Lekker op een terrasje? Waarom zou je: we hebben een prachtige tuin en een gevulde drankkast. Zullen we dan eens uit eten gaan? Nee joh, de zeeman kookt uitstekend, dus waarom al die poespas? Oké, dan gaan we eens lekker stappen met vrienden! Neh… we kunnen ze toch ook thuis uitnodigen, heb je ook geen Bob nodig. Het zal niet verbazen dat inmiddels ook de buitenlandvakanties zijn geschrapt…

Begrijp me niet verkeerd: deze man is meer dan waar ik ooit op heb durven hopen. De witte overall is inmiddels te klein (hij was toen ook wel erg ielig van postuur) en de wilde, blonde haren zijn keurig teruggesnoeid. Door mij, want zelfs voor de kapper komt hij het huis niet uit. Maar sexy is hij nog steeds, type Noorse bergbeklimmer. En hij maakt me aan het lachen, leverde de bouwstoffen voor vier prachtige kinderen, is een eeuwige optimist en schopt me maar af en toe onder de kont, precies wanneer het nodig is. Hij neemt zelfs af en toe bloemen voor me mee – maar alleen als hij toevallig een bos op het fietspad vindt. Kortom: perfecte match!

Begin oktober neemt hij me een weekend mee op wereldreis. Voor de gemiddelde mens is dat precies wat het woord zegt: een reis over (bij voorkeur zelfs rond) de wereld. Mijn lief heeft een wat andere vocabulaire. Als hij een wereldreis maakt, betekent dat ‘een uitstapje over de landsgrenzen heen’. We gaan naar Luxemburg-stad, en kom, doe eens gek, op de terugweg pakken we Trier even mee. Het zal een gedenkwaardige reis worden: ik heb er onmundig zin in!

Bij een ander zie je het altijd makkelijker: of iemand talent heeft of niet. Het kostte mij 39 jaar voor ik ontdekte dat ‘die schrijverij van mij’ wel eens tot een echt beroep kon worden. Maar op een gegeven moment kon ik er niet meer omheen: men vroeg mij om de ene pennenvrucht na de andere en naast een baan was de oogst bijna niet meer binnen te halen. Baan aan de kant, en hoppa!

Ben ik een talent met een hoofdletter T? Dat kan ik nog steeds niet inschatten, maar dat hoeft ook niet per se: ik vul 40 uur per week met tekst, voel me als een vis in het water en krijg daar nog centen voor ook. Hoe mooi kun je het hebben?

Maar dat talent – al dan niet met hoofdletter – komt natuurlijk ergens vandaan. Meestal. In mijn geval is het doorgegeend van vaders zijde. En wat hij in zijn mars heeft, wist ik allang. Zo schreef hij een verhaal voor kinderen. Over de familie Knol. Hij specificeerde die knolsoort ook, maar het boek werd nooit afgemaakt en ik kan me de precieze kwalificatie niet meer herinneren.

En nu valt er ineens een melancholische herinnering in m’n mailbox. Omdat ik ongelooflijk trots ben op m’n vader en we elkaar niet altijd even goed begrijpen: een hommage aan een onbekend talent en aan de oorsprong van mijn genen:

EEN MYSTERIE OPGELOST
(auteur: Jo Albers, Winterswijk)

Het moet nu ongeveer 60 jaar geleden zijn dat ik met mijn ouders, zus Nettie en broer Frans op bezoek ging bij Koolberg 48 in de Woezik (gemeente Wijchen). Daar woonden destijds opa en oma Rutten, mijn oom Hend en mijn tante Anna. Ik was toen dus een jaar of 8.

Op de lagere school deden we in die tijd nog niet aan het – inmiddels ook alweer achterhaalde – vak “Kijk om je heen”. Kijken deed je op eigen initiatief en ook op eigen risico. Dat kijken lag mij wel. Zeker wat tegenwoordig wordt aangeduid als ‘actief kijken’. Ik interpreteer dat dan maar als ‘spiedend voorwaarts gaan’. Nu moet je weten dat de tuin achter het huis van opa en oma Rutten nogal groot was. Er was dus ruimte genoeg om spiedend voorwaarts te gaan.

Voor een leergierig jongetje van acht was er van alles te zien.Veel rode en zwarte aalbessen, maar ook kruisbessen, die wij vroeger “stekbizze” noemden. Je moet dan de i wel wat langer aanhouden. Verder stonden er fruitbomen.Van welk soort  weet ik niet meer, maar er stonden zeker een paar pieriken bij. Dat woord ‘pierik’ heb ik daar geleerd. Een pierik leek op een perzik, maar was kleiner. Wat ze met die dingen deden, heb ik nooit geweten.Volgens mij waren ze hard en zuur. Ik heb me naderhand wel eens afgevraagd of het misschien een soort abrikozen waren. Nou ja, misschien kom ik er nog wel eens achter.

Wat ik het intrigerendst vond, was wat ik in een hoekje dat voor groente werd gebruikt, ontdekte. Of liever nog: het onkruid dat ik in de buurt van die groente aantrof: roje melpollen.Tegenwoordig noemen we dat rode melde. Ik had nog nooit ‘ne roje melpol’ gezien. En sinds die middag in 1950 ook nooit meer. Ik heb me vaak afgevraagd of ik echt wel gezien had wat ik me meende te herinneren. Misschien ook was het ‘ne gewone melpol gewist, mar had er toevallig ’n stuk iezer onder geligge’. Hortensia’s krijgen ook een andere kleur bloemen als je d’r een stuk ijzer bij onder de grond stopt. Haj gekunne.

Sinds kort weet ik dat ik me niet vergist heb. “Roje melpollen” hebben echt bestaan en ze bestaan nog steeds, maar ze zijn nogal zeldzaam. Ze heten officieel: rode tuinmelde. Er bestaat zelfs een kleurvariant: de paarse tuinmelde. De tuinmelde was tot 1945 een gangbare groentesoort, die bereid werd als spinazie en ook enigszins zo smaakte. Het aantrekkelijke van de tuinmelde was dat hij zeer weinig eisen stelde aan de bodem. En dan komt ogenblikkelijk de Koolberg in het vizier. Alle delen van de Woezik die eindigen op -berg, zijn oeroude stuifduinen met zeer schrale grond. Daar wil maar weinig groeien, maar tuinmelde doet niet zo moeilijk.

Ik denk dat de rode tuinmelde bij opa en oma Rutten zijn bestaan nog een paar jaar illegaal heeft voortgezet als onkruid en daarna voorgoed van de Koolberg is verdwenen. Zets laif.

Hoe ik dit plantenmysterie heb opgelost? Door een artikeltje in de Volkskrant over groenten van vroeger.

Dik donkerbruin haar, amandelvormige donkere ogen, prachtige lippen, een kaarsrechte neus met een wipje aan het eind. Haar benen onder haar stoel, met de enkels over elkaar gevouwen. Haar pen in haar linkerhand, de pols ietwat krampachtig gebogen om geen vlekken in haar schrift te maken. Ze was mooi, maar leuk vond ik haar niet, die eerste jaren van de lagere school.

In de vierde klas – bij meester Elgershuizen – kwam de ommekeer. Waarom en waardoor? Ik weet het niet meer. We begonnen bij elkaar over de vloer te komen. Ik  in het kleine, blinkend schone huisje van jouw moeder. Aan de afwas – die je altijd probeerde te ontvluchten onder het kopje ‘dringend toiletbezoek’ – in jullie met granieten aanrechtblad uitgeruste keukentje. Op de slaapkamer die je met je oudere zus deelde. Draaiden we daar stiekem Stephanie Mills op de platenspeler, dan moest na de sessie een haar teruggelegd worden op de kap van het apparaat. Zuslief legde die daar neer om illegaal gebruik van haar spullen te voorkomen. Een valstrik. 

En dan weer bij mij thuis, een totaal andere wereld. Een groot huis, altijd rommelig. Je leerde me poetsen: ook achter de verwarming zit stof. Je verbaasde je over de was die op alle radiatoren lag te drogen. Genoot waarschijnlijk van alles wat bij ons mocht: krijttekeningen maken op de keukenvloer, hutten bouwen in de tuin, met groene knieën terugkomen uit het bos.

En later: gefozzel met jongens. Weer later: trouwen en kinderen. Nog later: met z’n tweeën naar Aruba, een reis voor vermoeide huisvrouwen. Weet je nog: we waren 30 toen, hadden samen 7 kinderen, maar werden aangezien voor jonge stagiaires. Nog even, de tijd gaat snel, en dan wil ik graag in hetzelfde bejaardentehuis als jij. Mijn liefste vriendin: zo anders, zo eigen!

Op de late avond van 23 juni 1991 ontmoette ik mijn lief in een even lief bruin kroegje in Winterswijk. Ik kende hem al van ‘zien’ en dat was geen onprettig gebeuren. Maar de reputatie die ik hem toedichtte stond tussen ons in. Divine intervention zorgde ervoor dat ik mijn plan om af te rekenen liet varen om naast hem te gaan zitten. En zo zitten we 19 jaar later nog steeds: gezellig, knus, sámen. Want die reputatie, daar klopte niet veel van. De jongen heeft z’n ogen weliswaar niet in z’n zak zitten, maar zijn handen zijn thuis. Tot zover de goede berichten.

De bedreiging blijkt niet te komen van vrouwen, niet van alles wat God verboden heeft, niet van indutting of uitgekeken raken op elkaar. De bedreiging komt van een apparaat: de iPhone. Twee stuks eigenlijk. We pingen, mailen en twitteren heel wat af met elkaar, maar live conversation is duidelijk ‘uit’. En de apparaten altijd ‘aan’.

Misschien had het boegbeeld der natie tóch gelijk toen ze haar zorg uitsprak over de digitalisering van de sociale contacten?

Ik heb 40 jaar weten te overleven zonder een ingezonden brief naar de redactie van een krant te sturen. Overigens zonder enige moeite: mijn neiging tot ageren is niet volledig tot wasdom gekomen. Inmiddels ben ik (net) 41, een mijlpaal zo blijkt. Een paar dagen geleden stuurde ik een reactie in.

Puur en alleen omdat ik nog een mensenvel op zolder had hangen. Dat is een uitspraak van mijn opa. Hij stak zijn kop niet in het zand voor verbeterpuntjes in zijn karakterstructuur. Opa Piet had de neiging mensen niet snel te vergeven: deze ‘boosdoeners’ hing hij – in overdrachtelijke zin – als vel op zolder en daar kwamen ze nooit meer vandaan. Sommige zaken kon Piet nu eenmaal niet met de mantel der liefde bedekken. Zelf ben ik juist een voorstander van die mantel: het maakt het leven prettiger als je niet constant in polemieken verzeild raakt, als je anderen het voordeel van de twijfel wilt en kunt geven.  

Maar blijkbaar heb ik ook zo mijn ‘dingetjes’. En dus legde ik een ingezonden ei, dat prompt geplaatst werd. Na een kernachtig betoog (bla, bla) doe ik een oproep aan mijn mensenvel: ‘krap u eens achter de eigen oren!’

Krap? Krap?! Komt dat van het werkwoord ‘krappen’? Ik heb er nooit van gehoord…, maar mevrouw de tekstschrijver heeft het toch echt opgeschreven. Dat bewijst maar weer: tel tot 10 voor je iets zegt of schrijft. Voor je het weet, eindigt een emotionele (tekstuele) opwelling in een kardinale fout. Gelukkig kan ik m’n fouten toegeven; net als opa Piet!

Mevrouw de tekstschrijver gaat zich de rest van de zaterdag omstandig achter de oren zitten krappen. Voor alle anderen: prettig weekend!